Амонатгузор

Рӯзе ба дукони амаки қорӣ Мираҳмадҷон ду марди ширакайф даромаданд. Амаки қорӣ-Мираҳмадҷон, ки бо писаронаш Одилҷону Қобилҷон бо шавқ ба кор банд буданд, баъди овоз рӯшан кардани яке аз мардони ношинос онҳоро ба дукон таклиф намуданд. Қориамак асбобҳои дасташро як сӯ гузошта, онҳоро ба ҳуҷраи дигар даъват намуд. 

- Амак! Корафтодаем, - гӯён марди фарбеҳе, ки Нозим ном доштааст, ба сухан даромад. - Духтарамро ба шавҳар дода истодаему як сандуқи садсума лозим шудааст.

- Ин қадар коре ҳам набудааст-ку! -Қориамак аз миз дафтари қайдҳояшро гирифта, ба навиштан оғоз кард.

 - Номам Рӯзибой. Дар таърихи 17 марти соли 1980, яъне 3 рӯз пас омада сандуқро аз дукон мегирам, - бо ғурур маблағро ба пеши Қориамак гузошт Рӯзибой.

- Амак! Мо нисфи маблағро пешпардохт намуда, барои оҷилан иҷро шудани дархостамон 25 сум зиёдатӣ медиҳем. Зеро якшанбе тӯй дорем, - гуфт марди лоғаре, ки худро Рӯзибой ном гирифт. 

- Хуб шудааст, танҳо аз вақти фармуда дер накунед, - гуён Қориамак маблағи пешпардохтро ба сандуқи оҳанин ҷо кард. Вай аз пайи кор шуду он ду марди маст аз дукон берун шуданд.

Давоми рӯз чашми Қориамак ба сумкаи сиёҳе бархӯрд, ки зери кат афтода буд. Як лаҳза ба андеша фурӯ рафту сумкаро накушода, дар ҷойи эҳтиёт гузошт. Усто се рӯзи дигар сумкаро ҳамроҳ ба хона мебурду меовард. Вақте сандуқи кандакории фармоишгарон омода шуд, Қориамак хурсанд буд, ки амонати фаромӯшшударо ба соҳибаш бармегардонад. Аммо он рӯзу чанд рӯзҳои дигар аз он ду мард хабаре набуд. Қориамак маъюсу хаста менамуд, зеро интизори соҳибони сандуқу сумкаи фаромӯшшуда шабҳо хобаш намебурд. Аз ин пас, устои худотарс лаҳзаҳои фориғ аз кандакориро беруни дари дуконаш интизори он мардҳо мегузаронд ва сиррашро ба касе ошкор намекард.      

–Писарам Қобилҷон, дар хотират ҳаст, ки ҳашт сол пеш ду нафар марди маст ба мо сандуқ фармуда буданд, - билохира ба писараш он сирру асрори дар дилаш нуҳуфтаро кушод Қориамак. 

- Падарҷон, беҳуда ғаму ғусса нахӯред, умр боқӣ рӯзе соҳибони сумка ба суроғамон хоҳанд омад, - гӯён Қобилҷон падарашро таскин медод. 

Аз байн чандин солҳо гузаштанд. Он ду мард гӯё ба қаъри замин фурӯ рафта бошанд, ки аз худ дарак намедоданд. Қориамак пиронсол ҳам бошад, хотираи беҳад мустаҳкам дошт. Рӯзе ӯ дар беруни дукон мӯйсафедеро дид, ки ситорааш гарм менамуд. Қориамак аз Қобилҷони писараш хоҳиш намуд, ки он раҳгузарро ба дукон даъват намояд.

Баъди як пиёла чой гирифтану аҳволпурсӣ намудан Қориамак пурсид:

- Нозим, оё боре ба дукони ман омада, сандуқ фармуда будед?

- Бале, ҳашт-нуҳ сол пеш бо Рӯзибойи ҳамкорам барои тӯйи духтарчаам сандуқ фармуда будем, – бо ҳаяҷон ҷавоб дод Нозим.

- Шумо аз нисф зиёди маблағро ҳам пардохт карда будед? – хотирнишон намуд Қориамак.

- Бале, – сарашро пойин фароварда ба сукут рафт Нозим.

- Пас, чаро барои гирифтани амонати худ барнагаштед? – гилаомезона пурсид Қориамак.

-То ин дам ман дар маҳкама будам, амакҷон, - гуфт  Нозим ва суханашро идома дод. – Барои камомади маблағи дар хазина ниҳодҳои назорати молу мулки давлатӣ маро ба маҳкама кашиданд.  

Қориамак оҳ гӯён ба писараш ишора намуд, ки он сандуқи интизорро назди меҳмон биёрад.

Қориамак дар ҳузури писару соҳиби бор сандуқро кушода, аз дохилаш сумкаро бароварда гуфт: 

- Худованд фармон медиҳад, ки амонатҳоро ба соҳибонаш баргардонед. Бозгашти шумо бори вазнинеро аз дӯши ман бардошт. 

Нозими ҳайратзада  саросема сумкаи барояш шиносро кушоду аз он варақи даромади хазинавии собиқ коргоҳашро баровард, ки дар он маблағи аз хазина гирифтааш дарҷ гардида буд. Нозим амонати гумкардаашро бе каму костагӣ дарёфта, аз шодӣ дастони Қориамакро мебӯсиду  намедонист, ки чӣ гуна ба ин марди порсо миннатдорӣ баён кунад. 

- Ин маблағҳоро, ки баробар кардам, акнун ҳаққи ҳалолам аст, гуфту чанд бандча пулҳои 50 суммаро назди Қориамак гузошт.

Аммо Қориамак тақдими Нозимро рад намуда, гуфт: 

- Шумо 25 сӯми боқимондаи арзиши сандуқи фармудаатонро пардохт намоед, кифоя аст.

-Амак, шумо ба сад баробари ҳаққи хизмататон ҳақ доред, - гуфта Нозим хурсандона чанд бандча пули дигарро назди Қориамак гузошт.

- Не писарам, ба ман ин маблағҳо лозим нест! Агар ин қадар хайр кардан хоҳед, ба ниёзмандон мадад расонед.

Қориамак баъди чанд соли интизорӣ бори аввал чунин хушбахт менамуд. Ин ҳама солҳое, ки соҳибони сумкаи пури пул дар маҳбас буданду амонати онҳо дар сандуқи фармудаашон дар дукони Қориамак нигоҳ дошта мешуд, ҳатто фарзандони ӯ боре дари сандуқро накушода буданд. Зеро усто фарзандонро тавре тарбия намуда буд, ки ба амонат хиёнат намекарданд.