ПЕШГИРИИ БЕМОРИИ БОТУЛИЗМ

Бо фаро расидани фасли сармо кадбонуҳо аз хӯришу ширинӣ ва дигар анвои дар тобистону тирамоҳ омодакардаашон васеъ истифода мекунанд. Аммо гоҳҳо ҳодисаҳои заҳролушавии сокинон аз консерваҳои хонагӣ ба назар мерасад. Агар консерваҳои дар шароити хона омодашуда ба тарзи нодуруст ва ё ба ҳолатҳои санитарию эпидемиологӣ ҷавобгӯ набуда тайёр карда шуда бошанд, ҳангоми истеъмол метавонад оқибати нохуш ба бор орад. Яке аз паҳншудатарин ва оризаноктарин беморие, ки баъди тановули маҳсулоти консервагӣ ба вуҷуд меояд ва дар байни аҳолӣ маъмул аст, ин бемории ботулизм мебошад.

Вобаста ба ин беморӣ бо мутахассиси ҷавон, сардухтури Беморхонаи марказии ноҳияи Ҷайҳун Ҳомидҷон Абдулҳамидзода суҳбате анҷом додем.

-Аввалан дар бораи ин беморӣ каме маълумот медодед.

-Ботулизм – ин бемории вазнин ва барои ҳаёт хатарнок буда, ба системаи асаб зарар мерасонад. Он бемории шадиди сироятӣ буда, асосан аз истеъмоли маҳсулоти консервашуда ба вуҷуд меояд. Барангезандааш заҳр мебошад. Беш аз ҳама ботулизми ғизоӣ ҳангоми истеъмоли хӯришҳои консервашуда аз маҳсулоти сабзавотии туршиашон паст, аз қабили помидор, бодиринг, боимҷон, лаблабу, нахуди сабз ва замбурӯғҳо, ки нокифоя пухта ва тамиз карда мешаванд, пайдо мешавад.

-Агар шахс ба ин беморӣ гирифтор шавад, кадом аъзои бадан бештар осеб мебинад?

-Ботулизм дар натиҷаи аз таъсири ботулотоксин осеб ёфтани мағзи дарозрӯя ва ҳароммағз падид меояд. Яъне, ботулотоксин ба воситаи луобпардаи меъда ва рӯда ба хун ворид шуда, мушакҳоро аз фаъолият бозмонда, рагҳои хунро тангу фалаҷ ва мӯйрагҳоро осебпазир мегардонад. Аз таъсири ботулотоксин, хусусан нейронҳои муҳаррики ҳароммағз ва мағзи дарозрӯя зуд ҳассос мегарданд.

-Нишонаҳои ин беморӣ чи гунаанд?

-Аломатҳои бемории давраи ниҳонии ботулизм аз 2 – 12 соат то 7- шабонарӯз аст. Оғози беморӣ шадид буда, ба системаи асаби ҳаракат таъсири манфӣ расонида, қобилияти – биноӣ, нутқ, фурӯбарӣ ва кори дигар узвҳои нафаскаширо халалдор месозад. Сандуқи сина дард карда, дилбеҳузурӣ, қайкунӣ пайдо мешавад. Бисёр вақт аломати аввалини ботулизм хушкидани даҳон ва хира шудани чашм аст. Пеши чашмро парда мегирад. Вокуниши бемор ба рӯшноӣ суст ё умуман нест мешавад. Ғӯзаи чашм беҳаракат ва пилки боло овезон гашта, одам нофаҳмо ва бо бинӣ ҳарф мезнанад.

-Чӣ бояд кард, ки шахс ба ин беморӣ гирифтор нашавад?

-Аввалиндараҷа бояд тозагиро риоя кард. Маҳсулоти хомро аз пухта ҷудо намоед. Ғизоро ба таври кофӣ пухта, нимхом истеъмол набояд кард. Маҳсулотро дар ҳарорати бехатар нигоҳ доштан лозим аст. Об ва маҳсулоти хоми бехатарро истифода бурдан лозим аст.

Агар шумо ақаллан нисбати як банди зикргардида шубҳа дошта бошед, ғизоро пеш аз истеъмол коркард кунед. Яъне, ғизоро то ҳарорати 80 дараҷа дар муддати – 15 дақиқа аз нав ҷӯшонидан даркор аст..

-Аввалин коре, ки баъди заҳролудшавӣ кардан лозим кадом аст?

-Дар сурати заҳролудшавӣ ҳарчи зудтар ба ёрии таъҷилӣ муроҷиат намудану духтурро интизор шудан шарт ва зарур аст. То омадани духтур меъдаро шуста дорувории сорбентиро истифода баред, яъне ангишти фаъолкардашуда, энтеросгел ё смекта.

-Тавсияҳои шумо ба он нафароне, ки дар шароити хона маҳсулоти консервагӣ омода мекунанд.

-Барои дуруст консервакунонии ғизо дар шароити хона ҳамавақт зарфҳои шишагини тоза ва тамизшудаи ношикаста ва сарпӯши худмаҳкамшавандаро истифода бурдан даркор. Маҳсулоти тоза, беиллатро интихоб намуда, дар оби тоза шустан лозим. Баъзе маҳсулоти тару тоза, аз қабили каду, боимҷон, помидор, харбуза ва тарбуз пеш аз коркард бояд тоза карда шаванд. Усули бастабандии гармро истифода намоед. Ба баъзе маҳсулот, аз қабили помидор, каду ва хӯришҳо туршӣ, аз қабили ҷавҳари лимў ё сирко илова намоед.

Аз консерваҳое, ки эҳтимоли хатари ботулизм доранд-бонкаҳои сарпӯшашон варамида, рангаш хира гашта ва бӯйи нофорам доранд, худдорӣ намоед.

Сулаймон СУЛТОНОВ, н. Ҷайҳун

Похожие новости:

Добавить комментарий

Ахбор

КӮШОНИЁН. ДУ БИНОИ 10 ОШЁНА СОХТА МЕШАВАД 14:01 МУЪМИНОБОД. БУНЁДИ 200 ИНШООТ ДАР НАҚША 13:05 ҒОЛИБИЯТИ ВАРЗИШГАРИ ХАТЛОНӢ ДАР МУСОБИҚАИ БАЙНАЛМИЛАЛӢ 11:27 ХАТЛОН. ВАРЗИШГАРОН БЕШ АЗ 450 МЕДАЛ БА ДАСТ ОВАРДАНД 15:42 ИФТИТОҲИ МАҒОЗАИ АРМУҒОН ВА СЕХИ ДУХТИ ЛИБОСҲОИ МИЛЛӢ ДАР КӮШОНИЁН 15:08 Манфиат ва зарари шарбати сабзӣ 14:41 КОФИРҚАЛЪА- ҲАЛЕВАРД 14:06 ЯКУМИН БОР ДАР ТАЪРИХ 14:39

Маҷалаи №6-2019

Серхонандаҳо

Булбуле аз гулшани адаб ИҶОБАТИ ДУОИ ПРЕЗИДЕНТ ХАТЛОН. ЗИЁДА АЗ 2600 ИНШООТ БУНЁД ШУД ХАТЛОН. ГУСЕЛИ БОТАНТАНАИ НАВАСКАРОН БА АРТИШИ МИЛЛӢ БУНЁДИ БЕШ АЗ 320 ИНШООТ ДАР ҲАМАДОНӢ “САЙРИ ГУЛИ ЛОЛА” ДАР ХАТЛОН А. Абдусаломзода “ҲУВИЯТИ МИЛЛӢ ВА ТАРБИЯИ ВАТАНДӮСТИИ ҶАВОНОН”-РО БАЛАНД БАРДОРЕМ ДУОИ РАҲНАМО САМАРАИ ГРАНТИ РАИСИ ВИЛОЯТ Дидори ояндабин