ҲУНАРМАНДИ АСИЛ, МАҲБУБИ ДИЛҲО

Мусиқӣ руҳбахшу дилнавоз асту ба инсонҳо ғизои маънавӣ мебахшад. Маҳз бо шарофати мусиқии фораму дилнишин кас аз ҳолати озурдагӣ мебарояду ба олами шодию фараҳ ворид мешавад. Мусиқии руҳнавоз инсонро ба сӯи хушбахтию накукорӣ раҳнамун месозад. Шоири бузург Амир Хусрави Деҳлавӣ чи хуш гуфтааст:

Мутрибе мегуфт Хусравро, ки эй ганҷи сухан,

Илми мусиқӣ зи ҷинси назм некутар бувад.

Хушбахтона, чеҳраҳое ҳастанд, ки бо истеъдоди баланд ва ҳунари волою асилашон дар рушди санъати тоҷик саҳми арзандаи хешро гузоштаанд.

Абдусалом Раҳимов, Ҳунарпешаи халқии Тоҷикистон, мутриби чирадаст, сароянда ва оҳангсози мумтоз яке аз чунин чеҳраҳои шинохтаи санъати мусиқии тоҷик мебошад.

Аз хурдӣ мухлиси шайдои оҳангҳои марғуб ва истеъдоди баланди ғижакнавозии ӯ будам. Барвақт мехостам дар бораи фаъолияти ҳунариаш мақолае рӯйи чоп биёрам, вале имконият даст намедод. Чанде пештар фурсат даст доду бо зарурати сафари хизматӣ ба ноҳияи Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ роҳ пеш гирифтем. Роҳамон ба сӯйи бинои Мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия буд ва аз шафати бинои филармония оҳанги марғубу дилнишин бо садои ғижак ба гӯш мерасид. Тахмин намудам, ки ғижак зери дастони пурэъҷози устод Абдусалом Раҳимов навозиш дорад ва тахминам дуруст баромад.

Зикри ҳар касро намудӣ, номи ӯ манзур шуд,

Шеъри ҳар касро сурудӣ, номи ӯ машҳур шуд.

Суҳбати деринтизори мо пурмуҳтавою хотирмон сурат гирифт ва бисёр мехостем, ки тул кашад.

Абдусалом Раҳимов ҳамчун санъаткори ҷавону умедбахш миёнаҳои солҳои 60-уми асри гузашта бо тавсияи ҳунарманди маъруф Одина Ҳошимов вориди саҳнаи санъат гардидаст.

Гарчанде истеъдоду маҳорати баланд дошта бошад ҳам (махсусан, дар навохтани ғижак) боз барои баланд бардоштани донишу таҷрибаи касбӣ ҳамеша дар заҳмату талош буд.

Ӯ соли 1971 ба Омӯзишгоҳи маданӣ-равшаннамоии ноҳияи Рӯдакӣ (имрӯза Коллеҷи ҷумҳуриявии санъати ба номи П. Буйдоқов) дохил шуда, онро бомуваффақият хатм намудааст.

Солҳои 1977-1982 дар Донишкадаи фарҳанг ва санъати Тоҷикистон ба номи Мирзо Турунзода таҳсил намуда, аз устодони санъати асил сирру асрор ва нозукиҳои ҳунари дӯстдоштаашро аз бар намудааст.

Он замон дар театр ҳунарпешаҳои шинохта Файзалӣ Ҳасанов, Убайдулло Раҷабов ва Раҳмондӯсти Қурбониён, Мирзоватан Миров, Ҷиён Қадамов, Озодамоҳ Муҳтарамова ва даҳҳо санъаткорони дорои ҳунари воло таҳти роҳбарии директори театр, овозхони шинохта, зиндаёд Одина Ҳошимов фаъолият доштанд.

Ҳунармандони театри халқии овозадори ноҳияи Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ пайваста дар фестивал-озмуни ҷумҳуриявии “Бӯстон” фаъолона иштирок намуда, ғолиб мегардиданд. Аз ҷумла, соли 1985 овозхони ҷавону боистеъдоди театр Хиромон Қурбонова суруди “Суҷуди модар”-ро, ки матни шоири ширинкалом Парда Ҳабиб, оҳанги Абдусалом Раҳимов бахшида ба корнамоии Талбак Лолаев буд, дар озмуни ҷумҳуриявии “Бӯстон” иҷро намуд ва ин суруд сазовори Шоҳҷоиза гардид.

Устод Абдусалом Раҳимов, ки маҳорату истеъдоди худодод дорад, ҳам дар ҳайати мутрибон ғижак менавохту ҳам оҳанг эҷод менамуд ва ҳам дар намоишҳои театрӣ нақш меофарид.

– Ман сарчашма ва андешаи эҷоди оҳангҳоро ҳатто шаб дар хоб мебинам. Мавҷи оҳангҳо ҳар лаҳза маро фарогир мешаванд. Субҳи содиқ аз хоб хеста, пайи эҷоди оҳанги нав мешавам, – мегӯяд Абдусалом Раҳимов.

Нахустин оҳангашро ба шеъри устод Мирзо Турсунзода – “Ту аз Фарғона, ман аз Ҳисорам” эҷод кардааст, ки он замон дар синфи 8-ум таҳсил менамуд. Ин сурудро овозхони хушсадои дастаи ҳунарии хонаи маданияти ноҳияи Фархор Рукаатмоҳ Сиддиқова бо маҳорати хеле баланд сароида, номи оҳангсози ҷавон Абдусалом Раҳимовро машҳур намуд.

Абдусалом Раҳимов ҳамчун мутриби хушнаво ва боистеъдод дар ҳайати гурӯҳи ҳунарии Театри халқии ноҳияи Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ ва якчанд дастаҳои ҳунарии дигари ҷумҳурӣ ба бисёр кишварҳои ҷаҳон –Ливия, Эрон, Полша (Лаҳистон), Афғонистон, Россия, Покистон, Ҳиндустон, Австрия, Олмон, Фаронса ва Ироқ сафарҳои ҳунарӣ анҷом дода, санъати бой, пурғановат ва волои тоҷикро муаррифӣ намудааст.

Якчанд сол пештар дар пойтахти кишварамон шаҳри Душанбе чорабинии бузурги фарҳангӣ баргузор гардид, ки дар он ба ифтихори қабул ва пазироии меҳмонони олиқадр аз якчанд давлатҳои ҷаҳон ҳунармандони маъруфи кишвар сурудхонӣ намуданд.

Навбат ба сарояндаи маҳбубу машҳур, Ҳунарманди халқии СССР устод Ҷӯрабек Муродов расид. Азбаски ҳайати мутрибони ансамбл пурра набуд, Абдусалом Раҳимов бо ғижаки худ ба ҳайси муғаннӣ (сароянда ва навозанда) иштирок намуд. Садои хуш ва марғубу дилангези ғижак ва овози хушу марғуладори Ҷӯрабек Муродов ҳамаи тамошобинон, аз ҷумла меҳмононро моту мафтун намуд.

Баъди адои консерт устод Ҷӯрабек Муродов ба Абдусалом Раҳимов рӯй оварда гуфт: “Акаи Абдусалом ман ба истеъдоду маҳорати ғижакнавозии шумо қоил шудам. Аҳсан ба шумо!”

Мавлавии бузург фармудааст: “Фориғаст аз мадҳу таъриф Офтоб”. Устод Абдусалом Раҳимов ба ситоиш арзанда аст, зеро ӯ ҳамчун санъаткори асил, дилдодаю шефтаи ҳунари воло тамоми умри пурбаракат ва истеъдоди нотакрори хешро дар театри дӯстдоштааш сарфи хизмати софдилона ва садоқатмандона ба халқу Ватани азиз баҳри рушди санъати тоҷик намудааст. Гарчанде ӯро барои истеъдоду маҳорати баландаш ҷиҳати идомаи фаъолият ба дигар театрҳо ва дастаҳои ҳунарӣ даъват намуданд, аммо аз театри азизу дӯстдоштааш нарафт.

Даҳҳо нафар шогирдонро тарбия намуда, сирру асрор ва нозукиҳои санъати асили миллиро омӯзонидааст.

Ӯ тавонист қуллаҳои баландтарини санъат ва эҷодро фатҳ намояд. Ин комёбии бузург на ба ҳар як ҳунарманд мушарраф мегардад. Ӯ ромишгари бомаҳорату асил аст ва оҳангҳои ҷаззобу марғубаш зуд ба дилҳо роҳ меёбад ва рӯҳро навозиш медиҳад.

Имрӯзҳо даҳҳо нафар овозхонҳои кишвар аз дастаҳои ҳунарии гуногун сурудҳоро бо оҳангҳои эҷоднамудаи Абдусалом Раҳимов иҷро менамоянд.

Лаҳзае оҳанги дилчаспу руҳнавози устод Абдусалом Раҳимовро бо навои ғижак мешунидем, васфи адиби номдор З. М. Восифӣ дар бораи як ғижакнавози машҳури замонаш ба хотир меояд, ки он ба истеъдоду маҳорати худододу нотакрори қаҳрамони мақолаи мо низ тавъам аст: “Ҳар лаҳзае, ки ин ҳунарманди асилу шинохта ғижакро ба даст гираду навозад, гардун ҷомӣ заррини хуршеди ховариро аз барои тоси ғижаки ӯ муносиб медид ва ҳури (зани бисёр зебою хушрӯй дар ҷаннат) хулди барин гесувони анбарини худро барои тори камончаи ғижак пеши ӯ мекашид”. Ба назар мерасид, ки садои фораму малакутии ғижаки Абдусалом Раҳимов низ ба само танинандоз гардида, ба гӯши қудсиён мерасида бошад.

Абдусалом Раҳимов аз он ифтихорманд аст, ки солҳои соҳибистиқлолӣ хизматҳои шоистааш дар соҳаи санъат аз ҷониби давлату ҳукумат қадрдонӣ шудааст.

Соли 2014 ӯ бо Фармони Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон бо унвони баланди фахрии Ҳунарпешаи халқии Тоҷикистон сарфароз гардонида шуд. Абдусалом Раҳимов баробари ҳунарманди асилу шинохта будан, соҳиби оилаи хушбахту намунавӣ ва фарзандони шоистаю некном мебошад. Гулсумбӣ – корманди масъули Кумитаи ҳифзи сарҳадот, Хуршед – ромишгар (ҳамкасби падар), Ҷамшед – омӯзгор, Нигорбӣ – ҳамшираи шафқат, Наргис – корманди китобхонаи марказии ноҳия, Макнуна – омӯзгор, Пайрав – корманди мақомоти иҷроияи ҳокимияти давлатии ноҳия, Маҳваш – хатмкардаи Донишгоҳи давлатии политехникии Тоҷикистон ба номи М. Осимӣ буда, ҳар кадоме дар ҷомеа фаъолияти босамар доранд. Ин ҳунарманди асилу маҳбуб аз гузашти рӯзгори босаодати ибратомӯзи худ шоду мамнун аст. Тайи солҳои фаъолияти пурсамару бобарораш зиёда аз 200 оҳангҳои марғубу дилнишин эҷод намудааст. Ҳар як оҳанг барояш ҳадя ва бозёфти бузург аст. Гарчанде синну солаш аз 80 гузаштааст, ҳоло ҳам пайи эҷоди оҳангҳои нав мебошад.

Барои ин устоди ҳунар умри дарозу қуллаҳои боз ҳам баланди эҷодиро таманно мекунем. Шоири халқии Тоҷикистон Алимуҳаммад Муродӣ басо хуб гуфтааст:

Оҳанги диле бувад саломи ғижак,

Пайдост аз ин ҳама каломи ғижак.

Меҳр асту муҳаббат аст дар саҳнаи умр,

Бар дидаву дил Абдусаломи ғижак.

Аъзам Бобозода, ноҳияи Ҳамадонӣ

Похожие новости: